Hoe langer we in Zweden wonen hoe meer we te maken krijgen met de Zweden en hun cultuur.
Er valt aardig wat te lezen en te horen over dit gemoedzame volkje met hun eigenzinnige gewoontes, maar sommige dingen daar moet je gewoon zelf achter komen.
Zo zijn er bijvoorbeeld “De ongeschreven regels”. Zou je een Zweed vragen welke deze zijn, zal die het zelf waarschijnlijk niet eens weten omdat het gewoon in hun systeem zit. Maar ik als “nuchtere Hollander” merk ineens dat hier en daar wat merkwaardigheden zijn…soms!
Misschien wel een van de belangrijkste ongeschreven regels is dat men zijn of haar schoenen uit doet bij binnenkomst in een huis. Doe je dit niet, ben je aardig onbeschoft. En voel je je een beetje rot als je dit prompt vergeten bent tijdens een kerstdiner (omdat de schoentjes zo mooi bij je outfit matchten!). Mocht je dan ook naar een feestje gaan en bijpassende hakjes willen dragen, neem deze dan mee in een tasje (draag in plaats daarvan gewoon je bonte moonboots door de sneeuw) en zet ze pas aan de voeten als je eenmaal binnen bent. Niemand die je hiervoor raar aan zal kijken, waarschijnlijk val je juist uit de maat als je op je “hello kitty sokken” rond moet sloffen.
Ook op scholen en kinderdagverblijven is het de gewoonte om binnen- en buitenkleding plus schoenen te hebben. Hier zijn ze gemiddeld per dag al een uur kwijt aan het omkleden van de kinderen mochten ze naar buiten willen gaan.
En mocht je een baan zien te vinden in dit wonderschone land. Vergeet dan niet je pedologisch verantwoorde oma-slippers. Hier heeft namelijk iedereen eigen schoenen op het werk liggen en er is zelfs een schoenenzaak die speciaal alle bedrijven af gaat om arbeidsschoenen te verkopen. Van jezus-sandaal tot glazen muiltje, allemaal pedologisch verantwoord en als je even geluk hebt krijg je hiervoor nog een vergoeding van de baas ook!
Een andere gewoonte die me vrij snel opviel, en welke voor ons overigens best onhandig is, is dat de wc vaak afgedekt wordt met de deksel. Waar wij vaak (vooral na schoonmaken) de bril en deksel omhoog doen, wordt deze hier juist omlaag gedaan. Mocht je dus een keertje nodig moeten, vergeet niet eerst te kijken voordat je op een dichte pot gaat zitten!
Dat ‘buitenlanders’ ons Hollanders bot en onbeschoft vinden, heb ik geregeld gehoord. Niet altijd begreep ik waarom. Eenmaal hier ben ik ‘onze’ botte eerlijkheid gaan waarderen. Waar een Hollander vaak gewoon zijn of haar ongezoute mening durft te geven, wordt in Zweden meestal het sociaal gewenste antwoord uitgesproken. En de Hollandse directheid wordt ook al niet op prijs gesteld, hier draait men namelijk liever om de hete brei heen (of doet men alsof er geen hete brei is). Zelf moet ik er even aan wennen. Het blijft namelijk lastig om te raden wat iemand nu eigenlijk echt wil zeggen en misschien is het ook beter om dit laatste gewoon ook maar niet te proberen.
Een laatste ongeschreven regel die ik hier wil bespreken is eentje waar ik zelf niet zo veel van begrijp. Men eet namelijk nooit het laatste stukje. Mocht er een overheerlijke taart liggen, dan laat men altijd het laatste stuk liggen. Staat er een pak met koekjes, pakt niemand de laatste. Met als gevolg dat de kast met snoepgoed op mijn stageplek gevuld stond met snoep- en koekpakketten allemaal leeg op 1 laatste stukje na.
En nog ‘lulliger’ is het dan als je onwetend wel het laatste stukje gedroogd fruit uit de zak pakt en vervolgens verontwaardigd aangekeken wordt door je collega’s die (zonder Hollandse directheid) er niets van zullen zeggen, maar alleen maar vreemde blikken naar je werpen!
Best wel handig als al die ongeschreven regels gewoon eens een keertje opgeschreven zouden worden, niet?
